Geschiedenis van Kasteel Cantecroy

 

De roemrijke geschiedenis van Kasteel Cantecroy

Meer dan 1000 jaar geleden al is er sprake van de nederzetting Cantincrode, toebehorend aan de abdij van Lobbes.

Gedurende eeuwen zal het kasteel beheerd worden door ridders, graven en andere edelen.

Eind 13e eeuw komt Cantincrode in handen van Willem III van Berthout , bijgenaamd van Berchem, die het kasteel uitbreidt met een Meestentoren (donjon). Tijdens de 14e en 15e eeuw behoren de volgende kasteelheren van de heerlijkheid Cantecroy tot de stamboom Van Ranst, welke de burcht en omstreken controleren gedurende 130 jaar. Jan IV Van Ranst, bijgenaamd 'de machtige', werkt als raadgever voor de hertogen van Bourgondië, Filips de Goede en Karel de Stoute. Bovendien verkrijgt hij tevens de titel markgraaf (of markies) van het Land van Ryen, een gebied dat zich uitstrekte van Bergen-op-Zoom tot Boom, tussen Schelde en Nete.

De grootste bloeiperiode kent kasteel Cantecroy echter vanaf 1550 onder de familie Perrenot de Granvelle, afkomstig uit Franche-Comté (Besançon). De oudste zoon Antoine is hiervan de beroemdste telg, algemeen gekend als de eerste aartsbisschop en kardinaal van Mechelen. In opvolging van zijn vader verblijft hij aan het hof als zegelbewaarder en minister van keizer Karel V en later diens zoon Filips II. Zo bepaalt hij gedurende jaren mee de politiek in de Nederlanden en zelfs heel West-Europa. In 1560 laat Antoine het slot herinrichten zodat dit 'waardig is om prinsen te ontvangen'. Hier ontvangt hij diverse vooraanstaande personen, waaronder de graven van Egmont en Hoorne, Marnix van St. Aldegonde , Antoon Van Straelen en Willem I, de prins van Oranje. Granvelle breidt zijn eigendom verder uit met de zogenaamde 'cardinaelsdorpen'. Onder het beheer van zijn broer Thomas benoemt de Spaanse koning dit gebied in 1570 tot het 'graafschap Cantecroy'.

Enkele beruchte personen die op het kasteel verblijven zijn de Hertog van Alva en Alexander Farnese. De 'IJzeren Hertog' , zoals Alva werd genoemd, laat nog bouwkundige sporen na. In deze woelige tijden doet het kasteel zelfs dienst als gevangenis.

Helaas komt er na een bloeiperiode een tijd van verval. De verplichte afbraak van verschillende gebouwen en torens verandert het aanzien van het slot volledig. Diverse eigenaars erven het kasteel, maar kiezen het daarom niet als hun verblijfplaats. Half 17e eeuw komt Cantecroy in handen van de familie De Fiennes. Zij verbouwen het kasteel en een herenhuis wordt toegevoegd aan het poortgebouw. Zo krijgt de site zijn 'huidige' uitzicht. Hun wapenschild kan je herkennen op het plafond van de kapel. Baron Osy de Wychen is vanaf 1823 de kasteelheer en een vooraanstaand politieker . Daarom kiest men hem als één van de afgevaardigden die Leopold van Saksen-Coburg de Belgische troon gaan aanbieden. In 1860 verkleint de oppervlakte van het gebied rond Cantecroy nog aanzienlijk door onteigening, wegens de bouw van het nabijgelegen FORT IV .

Pas in het begin van de 20e eeuw kent deze locatie terug een heropleving. De eigenaars, prof. A. De Groodt en echtgenote J. Adant, organiseren cultuur- en voordrachtavonden met bekende personen uit binnen- en buitenland, waaronder W. Elsschot, M. Gijsen, F. Timmermans, F. Van Eeden, J. Van Hoof, C. Huysmans en last but not least, Albert Einstein. In 1929 geven zij ook onderdak aan dichteres Alice Nahon. Zij verblijft meer dan 2 jaar in de kapelwoning, waar ze een aantal van haar gedichten schrijft.

In 1934 koopt ir. Hendrik Faure het kasteeldomein. Hij blijft eigenaar tot het einde van W.O. II. In deze periode treft een V2-bom deze site en richt heel wat schade aan. Aansluitend komt Cantecroy in 1945 in deze staat in bezit van mej. Rosa Van Daele, de eigenares van kledingketen 'De Wolmolen '. Dankzij haar verrijzen het kasteel, de boerderij en de conciërgewoning uit hun as. Grotendeels met eigen middelen en mensen laat ze de site herbouwen in Vlaamse Renaissancestijl, dit alles met oog voor detail en rekening houdend met de bouwtechnieken uit de 17e eeuw. Begin jaren 2000 mag het kasteel nog altijd vooraanstaande figuren ontvangen, o.a. de (ex)ministers-presidenten Van den Brande en Peeters, eerste minister Leterme en Herman Van Rompuy, de president van Europa.

Zo zet de traditie zicht voort, gebouwd op een roemrijk verleden.

Tekst : Kristel Van Doorslaer (2015)

 

Ben je geïnteresseerd in een rondleiding op het domein van Kasteel Cantecroy? Klik dan hier voor meer informatie.